Wat gebeurt er met mijn afval?

Zei je "UPV"?

De Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) is gebaseerd op het principe "de vervuiler betaalt". Dit betekent dat de economische spelers (producenten, distributeurs, invoerders) verantwoordelijk zijn voor de hele levenscyclus van de producten die ze op de markt brengen, van hun (eco)ontwerp tot het einde van hun leven.

In de praktijk betekent dit dat de producenten, distributeurs en invoerders onderworpen zijn aan verschillende reglementaire verplichtingen die variëren naargelang de geproduceerde afvalstroom: gegevensrapportering, doelstellingen voor inzameling en verwerking, en de terugnameplicht, die erin bestaat dat het afval dat verbonden is aan de producten die ze op de markt brengen worden teruggenomen of dat ze deze laten terugnemen op hun kosten.

Twee logo's, misschien een beetje verwarrend!

Dit logo is het symbool van recyclage - niet te verwarren met het "groene punt"-logo - en geeft aan dat het gebruikte product of de verpakking recycleerbaar is. Als er een percentage bij staat, betekent dit dat het product of de verpakking gerecycleerd materiaal bevat (het percentage is het deel van de hoeveelheid gerecycleerd materiaal in het product/de verpakking).

Dit "groene punt"-logo betekent dat een bedrijf dat een product op de markt brengt, alleen bijdraagt aan de financiering van de selectieve ophaling, sortering en recyclage van de huishoudelijke of soortgelijke verpakkingen. Dit logo zegt niets over de recycleerbaarheid van het product. Het is ook geen sorteerinstructie.

Praktische informatie

Asbestcement

Centrum voor technische ingraving

Afval dat asbestcement (asbest) bevat, wordt beschouwd als gevaarlijk voor de gezondheid. Het wordt verpakt in reglementaire zakken om de verspreiding van stof te voorkomen. Het wordt naar een centrum voor technische ingraving klasse 2 gebracht.

Hout

Hout A (palletten) → hergebruik en recyclage
Hout B → recyclage
Hout C → verbranding

Er zijn verschillende categorieën hout die door Net Brussel worden ingezameld.

De eerste categorie betreft onbehandeld hout (hout A (palletten)) en handeld hout (hout B).

Hout A (pallet) wordt hergebruikt (nieuwe pallet) of gerecycleerd om er spaanplaat van te maken. Hout B wordt gerecycleerd om nieuwe materialen te maken (spaanplaat) of er is energievalorisatie via een biomassaproces.

De tweede categorie is behandeld houtafval (hout C).

Dit betreft geïmpregneerd, vervuild en/of gevaarlijk houtafval. Omdat het zo gevaarlijk is voor het milieu, wordt hout C niet gerecycleerd. Voor dit afval is er energievalorisatie via een biomassaproces.

Gasflessen

Recyclage

De flessen worden geleegd, waarbij eventueel aanwezig gas wordt gerecupereerd en vervolgens gerecycleerd.

Kurken

Recyclage

Kurken gaan naar privé-overnemers, waar ze worden vermalen en vervolgens in de bouwindustrie wordt gebruikt als thermische of akoestische isolatie.

Voedingsafval

Recyclage

Voedingsafval wordt naar een biomethanisatiecentrum gestuurd waar het een reeks biologische afbraakbewerkingen ondergaat in afwezigheid van zuurstof (anaëroob). Het biomethanisatieproces produceert biogas en digestaat. Biogas is een mengsel van gassen (methaan en kooldioxide) en waterdamp. Digestaat is het vloeibare residu dat niet-afgebroken organisch materiaal bevat. Het biogas wordt gebruikt om elektriciteit te produceren, terwijl het digestaat wordt gerecycleerd als compost.

Tuinafval

Recyclage

Tuinafval wordt naar het composteercentrum van Brussel-Compost gebracht (een dochteronderneming van Net Brussel) waar het wordt omgezet in compost. Deze compost wordt vervolgens verkocht voor gebruik in de landbouwsector, in privé-/gemeenschappelijke moestuinen of voor de inrichting van openbare ruimten.

Restafval

Energievalorisatie

Het opgehaalde restafval wordt naar de verbrandingsoven van Brussel-Energie gebracht (een dochteronderneming van Net Brussel). Dit verbrande restafval wordt zo gebruikt en gevaloriseerd om elektriciteit te produceren. De warmte van de verbrandingsoven van Brussel-Energie wordt ook gebruikt om het verwarmingsnetwerk te voeden dat het Koninklijk Domein van Laken verwarmt.

AEEA (afgedankte elektrische en elektronische apparatuur)

Hergebruik en recyclage

Het AEEA wordt teruggenomen door de beheersorganisatie Recupel. Na groepering in een overslagcentrum, waar ze gesorteerd worden volgens hun potentieel voor hergebruik, gaan ze naar demontagecentra voor ontmanteling. Onderdelen die schadelijke componenten bevatten (kwik, cadmium, koelgassen, PCB's, enz.) worden apart behandeld en geneutraliseerd. Materialen zoals ijzer, plastic, glas, metalen, enz. worden hergebruikt als grondstoffen voor de productie van nieuwe producten.

Grofvuil (vast Recypark)

Meestal energievalorisatie

Al het afval dat niet bij een selectieve inzamelfractie in het Recypark kan worden gedeponeerd, wordt geplaatst in de "grofvuil"-container. Deze restfractie van het Recypark is dus van mindere kwaliteit en wordt meestal verbrand met energievalorisatie. Daarom is het belangrijk om ons afval te sorteren om deze fractie te verminderen, of beter nog, om de productie van dit type afval te vermijden door ons consumptiepatroon aan te passen.

Grofvuil ter plaatse ingezameld

Recyclage en energievalorisatie

Het grofvuil wordt naar privé-overnemers gebracht om gesorteerd te worden op basis van de materialen die het bevat (bv. hout, plastic, metalen, enz.) en wordt dan gerecycleerd of gevaloriseerd in een energievalorisatie-eenheid (bv. een verbrandingsoven die elektriciteit produceert of een verwarmingsnetwerk voedt).

Piepschuim

Recyclage

Frigoliet wordt samengeperst en dan vermalen tot kleine balletjes voor gebruik in isolatiemateriaal.

Minerale oliën

Recyclage

Afhankelijk van hun kwaliteitsniveau worden minerale (motor)oliën ofwel gerecycleerd als basisoliën voor de productie van nieuwe oliën (in de meeste gevallen), ofwel gebruikt als industriële brandstof.

Lees meer op Valorlub.

Plantaardige oliën

Recyclage

Gebruikte plantaardige oliën worden gezuiverd en vervolgens gerecycleerd als biobrandstof. Na behandeling kunnen ze ook worden gebruikt in schoonmaakmiddelen, smeermiddelen en zeep.

Meer info op Valorfrit.

Inert afval (bakstenen/briquaillon/puin)

Recyclage

Inert afval wordt naar recyclagecentra gestuurd waar het wordt gesorteerd en vermalen om te worden gerecycleerd tot bijvoorbeeld bouw- of funderingsmateriaal.

Matrassen

Recyclage en energievalorisatie

Matrassen worden ontmanteld door gespecialiseerde bedrijven. In het algemeen worden 4 hoofdcomponenten uit matrassen teruggewonnen: polyurethaan (PUR), latex, metaal en textiel. Deze materialen worden dan naar verwerkers vervoerd om gerecycleerd te worden of gebruikt te worden als grondstof in nieuwe producten (sportmatten, isolatiemateriaal, enz.).

Meer info op Valumat.

Metalen

Recyclage

De metalen worden getransporteerd naar staalfabrieken waar ze worden gesmolten en vervolgens gebruikt om nieuwe metalen materialen/voorwerpen te maken.

Neonlampen / Lampen

Recyclage

Neonlampen en lampen worden teruggenomen door de beheersorganisatie Recupel. Hoe ze verwerkt worden, hangt af van hun kwaliteit en vorm. Ze worden gesorteerd op de kwaliteit van het glas, het type fluorescentiepoeder en het metaal dat ze bevatten.

Herbruikbaar fluorescentiepoeder en fijngemalen glas van hoge kwaliteit zullen worden gebruikt als grondstoffen voor de productie van nieuwe lampen.

Glas van mindere kwaliteit gaat naar andere sectoren, zoals de glaswolindustrie, verbrandingsovens en smeltovens. Het metaal wordt gerecycleerd en het fluorescentiepoeder dat niet kan worden gerecycleerd, wordt op een milieuvriendelijke manier uit ons milieu verwijderd.

Meer informatie op Recupel.

Papier en karton

Recyclage

Papier/karton wordt naar het sorteercentrum van Recyclis gebracht (een dochteronderneming van Net Brussel) waar het gesorteerd wordt. Daarna wordt het naar papierfabrieken of recycleerders gestuurd om te worden hergebruikt als grondstof voor de productie van bijvoorbeeld kranten, gerecycleerd papier, dozen en kartonnen zakken.

Meer informatie is verkrijgbaar bij het beheersorgaan Fost Plus.

Huishoudelijk klein chemisch afval

Recyclage en energievalorisatie

Huishoudelijk klein chemisch afval wordt teruggenomen door erkende bedrijven om te worden gebruikt als brandstof in plaats van bijvoorbeeld steenkool of om te worden verbrand in speciale ovens met energierecuperatie. De verpakkingen van dit afval, worden geneutraliseerd en gezuiverd voor recyclage (plastic, metalen).

Batterijen en accu's

Recyclage

Batterijen worden teruggenomen door de erkende organisatie Bebat, die instaat voor hun recyclage. De verschillende categorieën batterijen worden ontmanteld en behandeld volgens hun chemische samenstelling. Metalen (kwik, nikkel, cadmium, enz.) en andere componenten (plastic) worden hergebruikt of gerecycleerd.

Voor meer informatie op Bebat.

Harde plastics

Recyclage

Harde plastics worden vermalen, gewassen en gescheiden volgens de kwaliteit van het materiaal. Deze plastics worden vervolgens verwerkt en gebruikt als grondstof in verschillende producten: buizen, palletten, tuinmeubelen, compostbakken, enz.

PMD

Recyclage

De opgehaald PMD wordt gegroepeerd op de site van Recyclis (een dochteronderneming van Net Brussel). Daarna worden ze naar een sorteercentrum gebracht waar ze gesorteerd, gewassen en vermalen worden.

De plastic verpakkingen worden omgezet in gebruiksklare pellets of granulaten. Deze pellets en granulaten worden vervolgens gesmolten om als grondstof te dienen bij de productie van nieuwe producten, verpakkingen of voorwerpen.

De metalen verpakkingen worden gesorteerd op basis van hun fysieke eigenschappen (staal/aluminium). Deze metalen worden vervolgens gezuiverd en gesmolten in grote ijzer- en staalovens tot halffabrikaten (metalen staven, cilinders of blokken). Deze worden vervolgens gebruikt in verschillende sectoren, waaronder transport, bouw en verpakking.

De drankkartons bestaan uit 3 materialen die apart gerecycleerd worden:

Karton wordt gerecycleerd en gebruikt om keukenpapier of stevige kartonnen verpakkingen te maken.
Het plastic (HDPE) wordt gerecycleerd en gebruikt om nieuwe verpakkingen te maken.
PolyAl (een combinatie van een laag plastic (LDPE) en aluminium aan de binnen- en buitenkant van drankkartons) is een sterk, waterdicht materiaal dat ook UV-bestendig is. PolyAl wordt bijvoorbeeld gevaloriseerd in de productie van plaatstaal voor de bouwsector of als verpakking voor de voedingssector.

Meer informatie is verkrijgbaar bij de beheersorganisatie FOST PLUS.

Banden

Recyclage

Gebruikte banden die nog in goede staat zijn, worden gecoverd en verkocht op de markt. Banden die het einde van hun levensduur hebben bereikt, worden vermalen en hergebruikt bij de productie van rubberen materialen.

Meer informatie bij het beheersorganisatie Recytyre.

Textiel

Hergebruik, recyclage en energievalorisatie

Het ingezamelde textiel gaat naar tweedehandsfilières zoals Spullenhulp in Brussel, waar het gesorteerd wordt. Artikelen in goede staat worden tweedehands doorverkocht. Textiel in slechte staat wordt tot vodden verwerkt. Textiel dat te beschadigd is voor een tweede leven wordt verbrand.

Voedingsglas

Recyclage

Voedingsglas heeft de buitengewone eigenschap dat het eindeloos kan worden gerecycleerd. Ingezameld voedingsglas wordt overgebracht naar gespecialiseerde recyclagebedrijven waar het in kleine stukjes wordt gebroken, gezuiverd en vervolgens gesmolten om opnieuw te worden gebruikt voor de productie van nieuwe flessen of bokalen.

Vlakglas

Vlakglas wordt voor 100% gerecycleerd. Nadat de onzuiverheden zijn verwijderd, wordt het vermalen, gesmolten en opnieuw gebruikt als grondstof in verschillende glasproducten (vlakglas, holglas, cellulair glas, glaswol).